Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 11 września 2025 r. w sprawie C-471/24 przekazał opinię Rzecznika Generalnego Laili Mediny w sprawie dotyczącej stosowania wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych ze zmienną stopą oprocentowania. Opinia wyraźnie wskazuje, że choć WIBOR sam w sobie nie jest kwestionowany to sposób w jaki bank informuje kredytobiorcę, może być poddany kontroli na podstawie dyrektywy o nieuczciwych warunkach w umowach konsumenckich (Dyrektywa 93/13).
Obowiązki informacyjne banków
Rzeczniczka Generalna podkreśliła, że aby klauzula dotycząca WIBOR-u była oceniana jako zgodna z prawem konsumenckim, bank musi:
- jasno i zrozumiale wyjaśnić, czym jest wskaźnik referencyjny WIBOR oraz kto jest jego administratorem;
- przekazać konsumentowi informacje o możliwych skutkach zastosowania WIBOR-u, w szczególności o ryzyku wynikającym ze zmienności stopy procentowej;
- umożliwić klientowi oszacowanie całkowitego kosztu kredytu w różnych scenariuszach, uwzględniając zmiany stopy odnoszącej się do WIBOR.
Potencjalne skutki dla kredytobiorców i sędziów
- Osoby, które zawarły umowy kredytowe oparte na WIBOR-ie, mogą mieć podstawy do roszczeń, jeśli bank nie wywiązał się z obowiązków informacyjnych w sposób jasny, pełny i zrozumiały.
- Sąd krajowy, rozpatrując sprawy, będzie mógł badać, czy klauzula dotycząca WIBOR-u powoduje „znaczną nierównowagę” między prawami i obowiązkami stron umowy, ze szkodą dla konsumenta.
- Choć opinia Rzecznika Generalnego nie jest prawnie wiążąca, TSUE często przyjmuje jej kluczowe tezy w ostatecznych wyrokach — co może prowadzić do istotnych zmian w orzecznictwie dotyczącym kredytów złotowych.
Podsumowanie
Opinia Rzecznika Generalnego TSUE (sygn. C-471/24) z dnia 11 września 2025 r. nie neguje samego stosowania wskaźnika WIBOR, ale stawia warunek: muszą być spełnione wymogi przejrzystości i rzetelnego informowania konsumenta. W przeciwnym razie – klauzula oparta na WIBOR-ie może zostać uznana za nieuczciwą, a jej skutki – niewiążące wobec konsumenta. Banki, zawierając umowy, powinny zwrócić szczególną uwagę na treść informacji przekazywanych klientom, natomiast kredytobiorcy — sprawdzić, czy zostali dostatecznie poinformowani.
